Selasa, 31 Januari 2012

MESANGIH



MESANGIH = POTONG GIGI

Sejarah Terjadinya Potong Gigi


Penggalian fossil-fossil manusia purba yang diketemukan di Gilimanuk yang diperkirakan berumur sekitar 2000 tahun yang lalu, menunjukkan sudah dikenalnya sistem penguburan mayat yang terlipat dan pada gigi-gigi mereka menunjukkan tanda-tanda telah diasah. Dengan demikian maka dapatlah ditarik suatu kesimpulan bahwa upacara potong gigi sudah dikenal dipulau Bali ini sejak 2000 tahun yang lalu.

Sabtu, 28 Januari 2012

BANTEN TIPAT SODAN




BANTEN TIPAT SODAN

Tipat Sodan adalah banten sodan yang ditambah dengan kelanan.

Rabu, 25 Januari 2012

Selasa, 24 Januari 2012

BANTEN PEJATI


BANTEN PEJATI





Banten Pejati juga disebut Banten Peras Daksina. Biasanya banten mi dihaturkan di Pura-pura yang jauh. Maksudnya jika hendak tangkil ke Pura-pura Kahyangan Jagat. Baik itu dalam rangka piodalan / maupun jika seseorang rneinpunyai tujuan-tujuan khusus. Bisa juga untuk seorang Pemangku.

Tetumang

Sabtu, 21 Januari 2012

Sengkui

MAPAPADA



UPACARA : MAPAPADA TAWUR
Rahina   :
Tanggal  :
Galah   :
Genah  :
UPAKARA SANE KABUATANG
1. Upakara ring sanggar surya

  • Suci 2 soroh, jangkep salan-laning suci
  • Pras daksina katipat kelanan asoroh
  • Rayunan putih kuning 2 tanding
  • Rantasan putih kuning
  • Genep salan-laning upakara ring sanggar surya

    Upakara sor sanggar surya

  • Banten pejati, suci asoroh
  • Banten glar sangha asoroh
  • Segehan cacahan

2. Upakara katur Ka Luhur

  • Banten ayaban (pamereman) ma pragembal, sekartaman genep salan-laning banten ayaban (pamereman)

3. Upakara ring sarwa wewalungan

  • Banten ayaban (pamereman) maulu suci/udel kurenan
  • Daksina gede, banten sorohan genep
  • Sanghyang rareangon anuntun mahisa, mwang arthanya, padaning kebo, daksina winadah tamas 4, beras, taluh pada 1, jinah 200, dinulur unyan-unyan.
  • Kawangen miwah Pañca Datu maka paenjekan wewalungan
  • Bhusana wewalungan manut warna

4. Upakara ring pawedan

  • Banten pangresikan :

        *  Banten bayakaon
        *  Tatebasan Durmanggala
        *  Tatebasan prayascita
        *  Banten pangulapan
        *  Lis Bale Gading, kukusan, sibuh pepek, eteh-eteh  panglukatan

  • Banten ring ajeng sang muput, sejangkep nyane, saha punya.

5. Piranti Pamitegep

  • Sanggar surya : 1
  • Laapan genah upakara
  • Wewalungan sami
  • Katikan satene sami, talenan, pane, sengkwi, klang-sah, saang, basa-basa, jangkep sarana paolahane.
  • Banten gong lan banten santhi
  • Banten pakideh pangraksa karya serahina-rahina

6. Upakara ring Genah Maolahan (Mebat)

  • Daksina gede 1
  • Banten pejati, suci asoroh
  • Nasi rongan, ulam karangan
  • Segehan warna lima (Pañca warna) asoroh


Pakeling :
Sesampune wewalungane puput ka upakara, raris tedunan pralinggan Ida Bhatara Rareangon raris maileh ping tiga ring jroan pura.

Ida Panditha Mpu Jaya Wijayanandha
Griya Kutuh
Jln. Ciung Wanara No. 8 Kuta

Jumat, 20 Januari 2012

Kamus Bali Indonesia Bagian B1

Banten Sesayut Purna Jiwa


Sesayut Purna Jiwa

Sesayut Purna Jiwa Dihaturkan atau dibuat sendiri oleh seseorang dengan tujuan untuk menentukan dirinya. Apabila seseorang tiba-tiba diliputi oleh kegelisahan, rasa was- was, takut dan cemas yang tidak diketahui penyebabnya.

Segehan

MELASTI



UPACARA : MELASTI
                 : MAPEKELEB RING SAGARA
Rahina :
Tanggal  :
Galah   :
Genah  :
UPAKARA SANE KABUATANG
1.  Banten munggah ring sanggar surya, catur rebah, genep salan-laning upakara ring sanggar surya
2.  Upakara ring sor sanggar surya, sejangkep nyane
3.  Banten pecaruan ayam lima, bebek bulu sikep, asu bang bungkem, genep salan-laning upakaraning caru
4.  Banten pakeleb ring segara sejangkep nyane
5.  Banten munggah ring suryan caru, sejangkep nyane
6.  Banten ayaban ring pelastian, catur rebah, genep salan-laning upakara pelastian saha sesayut nyane tegep
7.  Banten pangresikan saha panglukatan jangkep
8.  Banten ring ajeng sang muput manut akeh sang muput
9.  Banten padudusan alit, jangkep salan-laning padudusan alit
10.  Banten pakideh pelastian (manut desa mawacara)
11.  Banten pedatengan lan mendak siwi, ring jaba pura, serawuh Ida Bhatara saking melasti, mesambleh antuk kucit butuhan. Sesaput giri kusuma, sesayut jaga satu, tatebasan tulus hayu, sesayut tri datu.

Upakara Pamitegep
1.  Banten pakideh pelastian, manut desa mawacara
2.  Banten gong, banten santhi
3.  Banten pakideh manut sakabuatang
4.  Banten pedatengan serawuh saking pelastian
5.  Eteh-eteh/sarana pakeleb, kambing, angsa, bebek, ayam, beras, injin, ketan, beras merah, kelapa, taluh, kacang-kacangan, basa-basa, lan sane siyosan, sami punika pada winadahan sok alit, saha jinah ring kambing 77 x 4, ring angsa 66 x 2, bebek, ayam 33 x 4
6.  Banten pakideh pangemit karya serahina-rahina
7.  Punya ring pelastian, ring surya, ring sang muput

Piranti Pamitegep
1.  Sanggar surya ukuran 1 mtr x 1 mtr = 1
2.  Sanggar surya ukuran 75 cm x 75 cm = 2
3.  Sanggar cucuk/caru = 6, tulud, kulkul, sampat, dll
4.  Laapan linggih Ida Bhatara
5.  Bale Pawedan
6.  Wali Rejang

Pakeling :
Serawuh Ida Bhatara saking pelastian, Ida Bhatara ngadeg dumun ring jaba pura (ring genah pangu-bengan), raris tedunan tur kapundut tirtha pinunase sami saha banten pangenteg lan bagia pula kartine, sami kapundut tedun mara jaba pura. Sesampune sami padha ngadeg ring jaba, tumuli raris dane mangku ngaturan/nguningayan upacara mendak swiné, raris nyambleh kucit butuhane. Sesampune puput upakarane sami, raris Ida Bhatara, Tirtha saha pralinggan Ida Bhatara sami mailehan (Mapurwa daksina) ring genah Bale Pangubengane ping tiga, tumuli raris ka jroan pura Ida Bhatara malinggih ring parahyangan Ida Bhatara. Sesampune Ida Bhatara malinggih raris aturin banten rayunan putih kuning sakabuatan, pasucian lan canang pasenet, ring sor aturin segehan saka buatan.

Upakara Ring Pamendek Siwi :

  • w  Upakara mendak siwi
  • w  Banten pedatengan (manut desa mawa cara)
  • w  Banten caru ayam brumbun asoroh
  • w  Segehan agung asoroh
  • w  Kucit butuhan 1, anggen penyambleh


Ida Panditha Mpu Jaya Wijayanandha
Griya Kutuh
Jln. Ciung Wanara No. 8 Kuta

Kamis, 19 Januari 2012

Sanggah Cucuk

MELASPAS


UPAKARA : MELASPAS
                 MAPEDAGINGAN
                 NGADEGANG IDA BHATARA
                 MLASPAS PENGENTEG, BAGIA PULA KERTI
Rahina   :
Tanggal  :
Galah     :
Genah    :
UPAKARA SANE KABUATANG
1. a. Upakara ring Sanggar Surya
  • Daksina gede 1, daksina alit 2, suci 2 soroh
  • Pucuk bahu, tanem tuwuh, daksina krepa
  • Dewa-dewi, sesayut ardhanareswari, sesayut siddhakarya
  • Ayaban pras pengambian, rayunan putih kuning, catur rebah
  • Pasucian, rantasan putih kuning
  • Kalungah nyuh gading kinasturi
  • Genep salan-laning upakara ring surya
    b. Upakara ring sor surya
  • Banten pejati asoroh, suci asoroh
  • Banten pagenian asoroh
  • Banten glar sangha
  • Segehan cacahan
2. Upakara Munggah ring Sowang-sowang Pelinggih
  • Banten pejati pada asoroh, suci pada asoroh
  • Banten ayaban pras pengambian (tumpeng lima) pada asoroh
  • Orthi gede sowang-sowang pelinggih
  • Orthi katemu 11 katih sowang-sowang pelinggih
  • Ulap-ulap
  • Daksina mahyas pinaka tapakan Ida Bhatara, manut akeh wewangunan nyane.
3. Upakara Pecaruan Ring Natar Pura
  • Caru ayam lima (pañca sata), ring Madhya, bebek blang kalung
  • Caru Åûì Gana
  • Banten Suryan Caru Åûì Gana
  • Banten Suryan Caru bebek blang kalung
  • Jangkep salan-laning banten pecaruan
4. Upakara Ring Laapan Ring Arepan Widhi (Ring Natar Pura)
  • Banten ayaban (pamereman) mahulu catur rebah, bebangkit, pregembal, sekar taman, genep salan-laning banten ayaban.
  • Banten pangulapan Dewa/Widhi
  • Daksina gede, banten sorohan
  • Banten pemlaspas, saha banten pras pemlaspas jangkep
  • Banten pemakuhan jangkep saha pangurip-urip
  • Banten prabot undagi sejangkep nyane
  • Sesayut pasupati
  • Sesayut sudamala
  • Sesayut Siddhakarya
  • Sesayut Siddhapurna
  • Sesayut puja kerti
  • Daksina mahyas/tapakan manut akeh nyane wewangunan
  • Pedagingan manut kawentenan wewangun nyane
5. Upakara ring Bale Pawedan
  • Banten bayakaon, tatebasan durmangala
  • Tatebasan prayascita, banten pangulapan
  • Lis bale gading, kukusan suddhamala, sibuh pepek
  • Banten padudusan alit, sejangkep nyane, cucukan, bebek, ayam
  • Banten ring ajeng sang muput genep salan-laning upakara mapadudusan alit
6. Piranti Pamitegep

  • Sanggar Agung/surya : 3 buah
  • Sanggar cucuk/catu : 5 buah, tulud, kulkul, sampat, dll
  • Banten gong, banten santhi
  • Banten pakideh pengraksa karya serahina-rahina
  • Banten pakideh manut sakebuatan
    Pakeling :
Rahina ring galah upacara melaspas puniki, mung-gwing kawentenan pratima-pratima pralingga Ida Bhatara mangdane sampun kahyas/keadegan. Sesam-pune puput palinggih nyane kepelaspas, wawu raris mekadi pralinggan Ida Bhatara kaunggahan ring palinggih-palinggih Idane.

Ida Panditha Mpu Jaya Wijayanandha
Griya Kutuh
Jln. Ciung Wanara No. 8 Kuta